Część IV

Po zmywaniu, kiedy przychodzi pora, by znaleźć dla mnie ubranie, Sara znowu się ożywia. Prowadzi mnie do małego pokoju, który wcześniej wzięłam za jedną z sypialń. Ubrania — mnóstwo ubrań — leżą porozrzucane wszędzie, na podłodze i na półkach.

Eee… skoro mają mało wszystkiego i trzeba szanować każdą rzecz, bo nie wiadomo kiedy dostaną coś nowego, to ciuchów to powinno również się tyczyć. Chyba że chcą niedługo latać jak ich pan Bóg (czy inny wszechmocny pierwiastek) stworzył.

— To jest nasz magazyn — oznajmia, chichocząc, i wskazuje ręką wnętrze pokoju.

— Skąd macie te wszystkie ciuchy? — Wchodzę ostrożnie do środka, depcząc po koszulach i zwiniętych w kulkę skarpetkach.

Boru, jaki syf, a złożyć już gdzieś ładnie w kątku to się nie da, żebyście nie musieli niszczyć ubrań buciorami?

Spod ubrań nie prześwituje nawet kawałek podłogi.

— Znajdujemy je — odpowiada Sara ogólnikowo. A potem dodaje z nagłą zaciętością: — Blitz wcale nie wyglądał tak, jak mówili. Zombie kłamali w tej sprawie, tak jak kłamią w każdej innej.

- Zombie?

Sara uśmiecha się szeroko.

-Tak nazywamy wyleczonych, po zabiegu. Raven twierdzi, że równie dobrze mogliby być zombie. Mówi, że po remedium ludzie głupieją.

- To nieprawda - odpowiadam odruchowo i niemal ją poprawiam: to namiętności ogłupiają ludzi, upodabniają ich do zwierząt. Wolny od miłości jest blisko Boga. To stara maksyma z Księgi szczęścia, zdrowia i zadowolenia. Remedium miało nas uwolnić od skrajnych emocji, przywrócić nam jasność myśli i uczuć.

Nie jest specjalnie zaskakujące, że banialuki, które wpajano Lence przez całe życie, jeszcze się trzymają ostatkiem sił. Po chwili dziewczyna przypomina sobie jednak cały bullshit, o którym się niedawno dowiedziała.

Ale kiedy przypominają mi się zimne oczy ciotki Carol, moja siostra i jej twarz bez wyrazu, stwierdzam, że określenie „zombie" jest właściwie całkiem trafne. I prawdą jest, że nasi nauczyciele nas oszukali, tak jak wszystkie podręczniki do historii kłamali w sprawie blitzu. Mówili, że Głusza została zupełnie wyludniona podczas bombardowań. Że Odmieńcy - albo osadnicy - nie powinni nawet istnieć.

Sara wzrusza ramionami.

- Jeśli jesteś mądry, troszczysz się o innych. A jeśli się troszczysz, to kochasz.

- Czy to też powiedziała ci Raven?

Sara znowu się uśmiecha.

- Raven jest najmądrzejsza na świecie.

Raven Zajebista I. Już mnie mdli, a to dopiero początek.

Lena bierze się za wybieranie jakiegoś porządnego outfitu. Sara, jak to dzieciak, bawi się całą sytuacją i prosi, żeby Lena przymierzyła różne ciuchy. Lena znajduje wreszcie w tym bajzlu zielone wojskowe spodnie i podkoszulek z długim rękawem oraz trochę za duże adidasy. Podczas wiązania butów angstuje, jak to kiedyś zakładała adasie przed biegami z Hanką i przez chwilę zaczyna żałować, że w ogóle uciekła z Portland, ale zaraz jej przechodzi. Wszak Liściostwór dokonał żywota, żeby Lenka mogła hasać po kniei, a poza tym i tak nie może wrócić, więc whatever.

Sara wyprowadza Lenę z piwnicy na zewnątrz. Lena jest zachwycona okolicznościami przyrody.

Tu, gdzie powinna być naziemna część domu, znajduje się tylko wielka porośnięta trawą polana pokryta resztkami zwęglonego drewna i ogromnymi kamieniami. Nie byłam przygotowana na blask słońca ani na ten wszechogarniający zapach roślin, zapach życia. Otaczają nas zewsząd ogromne drzewa, których liście, zabarwione na żółto, jak gdyby przechwytywały słoneczny blask, tworzą na ziemi mozaikę naprzemiennych plam światła i cienia. Ten widok dotyka najczulszych strun w mojej duszy, sięga aż do samej głębi, tak że mam ochotę paść na ziemię i płakać z radości albo rozłożyć ręce i zacząć się kręcić wkoło. Po tak długim czasie spędzonym w zamknięciu pragnę upajać się tą przestrzenią, tą rozciągającą się wokół jasnością.

— To był kiedyś kościół — oznajmia Sara. Wskazuje ręką na rozłupane kamienie i poczerniałe drewno za moimi plecami. — Ale bomby nie dosięgły piwnicy. W Głuszy jest mnóstwo podziemi ocalałych z bombardowań. Zobaczysz.

— Kościół? — powtarzam zaskoczona. W Portland kościoły to stal, szkło i czyste białe gipsowe ściany. To sterylne miejsca, gdzie cud życia i doskonałość Bożej nauki są celebrowane i ukazywane za pomocą mikroskopów i wirników.

Eee… what? Wyobrażam sobie ołtarz składający się z jakichś steampunkowych mechanizmów i nie ogarniam kuwety. To jak wyglądają msze? Robią jakieś eksperymenty jak na lekcjach chemii? „A teraz udowodnię, dlaczego Bóg w swej mądrości zakazał wlewania wody do kwasu. Aaaaaaaaaaaaaameeeeeeeeeeeen!” Takie muzeum nauki z dodatkiem bullshitowej ideologii.

— Jeden ze starych kościołów — wyjaśnia Sara. — Ich też jest tu mnóstwo. Na zachód od Rochester stoi nawet jeden w całości. Pokażę ci go kiedyś, jeśli będziesz chciała. Chodź. — Ciągnie mnie za podkoszulek. — Jest mnóstwo do zobaczenia.

Wcześniej byłam w Głuszy jedynie raz, z Aleksem. Przekradliśmy się przez granicę, żeby mógł mi pokazać swój dom.

Który nijak nie ma się do sytuacji w osadzie, w której właśnie się znajdujesz.  Nie czujesz się chociaż trochę oszukana?

Tamta osada, podobnie jak ta, mieściła się na dużej polanie, zamieszkanej jeszcze przed blitzem, na terenie, którego drzewa i roślinność nie zdołały zagarnąć. Ale ta polana jest dużo większa, ogromna, widzę na niej zrujnowane mury oraz kamienne łuki, a w jednym miejscu betonowe schody, które wędrują od ziemi w górę i nagle się urywają. Na ostatnim stopniu kilka ptaków uwiło sobie gniazda.

I nie ma nawet żadnych ognisk z kiełbaskami, przyczep kempingowych i ciężarówek pełnych książek. Skandal.

Oddech więźnie mi w gardle, gdy powoli torujemy sobie z Sarą drogę przez wilgotną i miejscami sięgającą niemal do kolan trawę. To zrujnowany świat, miejsce absurdalne, pozbawione sensu. Drzwi, które wiodą donikąd. Zardzewiała ciężarówka bez kół stoi pośrodku jasnozielonej trawy, a drzewo wyrasta z jej środka.

Cóż, jeszcze w „Delirium” podczas wycieczki z Simoroślą Lenka widziała w Głuszy to:

Pośrodku pola szumiącej trawy stoi wielka niebieska ciężarówka w nienaruszonym stanie, jak gdyby ktoś przyjechał tutaj na piknik.

Dobrze, że ałtorka skapnęła się, jakie to było idiotyczne.

Kawałki błyszczącego, poskręcanego metalu są wszędzie, stopione i powyginane w nierozpoznawalne kształty. Sara maszeruje obok mnie radosnym, skocznym krokiem. Tutaj, na zewnątrz, ekscytacja aż od niej bije. Z łatwością omija kamienie i metalowe odpadki zaśmiecające trawę, podczas gdy ja nie odrywam oczu od ziemi. To powolna i wyczerpująca droga.

— To kiedyś było miasto — mówi Sara. — A to pewnie główna ulica. W wielu miejscach rosną młode drzewa, ale za to nie ma tam żadnych śladów budynków. Stąd wiemy, gdzie stały domy. Drewno pali się dużo łatwiej. Wiadomo. — Ścisza głos do szeptu, a jej oczy robią się duże i okrągłe. — Wiesz, to nawet nie same bomby uczyniły największe szkody, tylko pożary, które wywołały.

Z wysiłkiem kiwam głową.

— Tu była szkoła. — Wskazuje na następny duży obszar porośnięty niską roślinnością, mniej więcej w kształcie prostokąta. Drzewa na jego obwodzie noszą ślady ognia: spalone do białości i właściwie bezlistne wyglądają jak wysokie, patykowate upiory. — Niektóre szafki stały tu z dyndającymi otwartymi drzwiczkami. W kilku były jeszcze ubrania i inne rzeczy. — Przez chwilę na jej twarzy maluje się poczucie winy i wtedy dociera do mnie, skąd wzięły się ubrania w magazynie, spodnie i podkoszulek, które mam na sobie.

Skoro ubrania z magazynu nie pochodzą z nowych dostaw zza ogrodzenia, tylko z czasów Blitzu, to te ciuchy mają już swoje lata, więc nieszanowanie ich jest jeszcze głupsze niż myślałam.

Lena zatrzymuje się przy pozostałościach szkoły i zaczyna rozmyślać o uczniach zaskoczonych bombardowaniami.

Myślę o dzieciach, które musiały przechodzić w miejscu, gdzie siedzi teraz wiewiórka. Myślę o wszystkich tych małych, ciepłych dłoniach przekręcających zamek szyfrowy w szkolnych szafkach, o wszystkich tych głosach, o pospiesznym tupocie tylu nóg. Myślę o tym, jak musiało tu być podczas blitzu: panika, krzyk, popłoch, ogień.

W szkole zawsze uczono nas, że blitz — Wielkie Oczyszczanie - odbył się szybko. Widzieliśmy na filmach pilotów machających z kokpitów, gdy bomby spadały na odległy kobierzec zieleni, drzewa tak małe, że wyglądały jak zabawki, a potem wąskie smugi dymu wznoszące się jak pióropusz ponad roślinnością. Nie było chaosu, bólu, nie było krzyków. Po prostu cała populacja ludzi, którzy stawili opór i odmówili przeprowadzenia się w miejsca objęte rządową jurysdykcją, niewierzących i skażonych, została skasowana za jednym zamachem, obrócona w nicość ruchem szybkim jak uderzenie w klawiaturę. Ale rzeczywistość była inna. Pełne szafki są wystarczającym świadectwem. Mam przed oczyma dzieci, które, zaskoczone atakiem, przepychają się w panice w stronę wyjścia. Niektórym z nich — bardzo niewielu — udało się może uciec i urządzić sobie dom w Głuszy, ale większość z nich zginęła. Nasi nauczyciele przynajmniej w tej sprawie nie kłamali.

Całkiem niezły fragment, jak Oliver się tak mocno zepnie, to potrafi. Szkoda, że zdarza się to tak rzadko. Tylko jedno mnie zastanawia, skoro wymieciono tak dokumentnie populację – czyli bombardowanie było konkretne, a pożary ogromne, to jakim cudem uchowały się te szafki z ciuchami? Pancerne jakieś były?

— Wszystko w porządku? — pyta Sara. Kładzie mi na plecach rękę, która jest chuda i silna. — Jeśli chcesz, możemy już wrócić.

— Nic mi nie jest. — Otwieram oczy. Odeszłyśmy zaledwie kilkadziesiąt metrów od kościoła. Większość ulicy jest wciąż przed nami, a ja chciałabym zobaczyć tutaj wszystko.

Teraz idziemy jeszcze wolniej, a Sara wskazuje na puste miejsca i popękane fundamenty w miejscu dawnych budynków: restauracja („Pizzeria, to stąd wzięliśmy piec"), bar („Wciąż widać szyld. Widzisz? Trochę jakby pogrzebany, o tam. Kanapki na zamówienie"), sklep spożywczy. Jego widok najwyraźniej przygnębił Sarę. Ziemia tutaj jest zryta, a trawa świeższa niż gdzie indziej. Musiano w tym miejscu kopać przez wiele lat.

— Przez długi czas znajdowaliśmy tu w ziemi jedzenie. Puszki, a nawet jakąś pakowaną żywność, która ocalała z pożarów. — Wzdycha melancholijnie. — Ale już nic nie zostało.

Idziemy dalej. Kolejna restauracja, po której jedynymi pozostałościami są ogromny metalowy bar i dwa krzesła z metalowym oparciem stojące obok siebie w plamie światła. Sklep z artykułami żelaznymi („Ocalił nam życie mnóstwo razy"). Obok niego stoi stary bank. Tutaj także znajdują się schody, które znikają nagle w ziemi, jak otwarte szeroko usta wcinające się w grunt. Ciemnowłosy chłopak — ten o niemiłym spojrzeniu — właśnie pojawia się na zewnątrz ze strzelbą przewieszoną przez ramię.

— Cześć, Tack — mówi Sara nieśmiało. Chłopak, mijając ją, mierzwi jej włosy.

— Tylko dla facetów — mówi. — Wiesz o tym.

— Tak, wiem, wiem. — Sara przewraca oczami. — Pokazuję tylko Lenie okolicę. To właśnie tutaj śpią chłopcy — wyjaśnia mi.

A więc nawet Odmieńcy nie odeszli zupełnie od segregacji. Witam z ulgą ten mały kawałek normalności, czegoś znajomego.

Tylko po co? Skoro ewidentnie nie kupują bajeczki Małego Brata, że miłość i relacje między mężczyznami i kobietami to takie zUo, to nie powinno ich obchodzić, gdzie kto śpi. A nawet jeśli zdecydują się na oddzielne sypialnie, to dlaczego dziewczęta nie mogą tam nawet wchodzić?

Oczy Tacka zatrzymują się na mnie i chłopak marszczy brew.

— Cześć — odzywam się piskliwym głosem. Próbuję się uśmiechnąć, ale bez powodzenia. Chłopak jest bardzo wysoki i, jak wszyscy tutaj, chudy, ale ręce ma bardzo muskularne, a szczękę kwadratową i silną. On również ma znak po zabiegu, potrójną bliznę za lewym uchem. Zastanawiam się, czy jest podrobiona, tak jak u Aleksa. Czy też, być może, remedium na niego nie podziałało.

— Tylko trzymajcie się z dala od skarbca. — Słowa kieruje do Sary, ale nie spuszcza ze mnie wzroku. Jego spojrzenie jest zimne, oceniające.

— Tak jest — odpowiada Sara. Gdy chłopak odchodzi, dziewczyna szepcze do mnie: — Zachowuje się tak wobec wszystkich.

— Rozumiem już, co ma na myśli Raven, mówiąc o paskudnym charakterze.

A zdanie Raven Zajebistej I-szej jest święte. Cóż, Tack nie jest przytulaśnym misiem, ale na razie nic paskudnego jeszcze nie zrobił.  

— Ale nie czuj się źle. To znaczy nie bierz tego do siebie.

— Nie będę — odpowiadam, ale prawda jest taka, że to krótkie spotkanie wyprowadziło mnie z równowagi.

Jaka delikatna. Facet nie płaszczy się przed nią, a to przecież obraza majestatu. W sumie to dziwne, w końcu ona lubi nieprzyjmnych sukinsynów. Może to dlatego, że chudy i na piękną klatę nie ma co liczyć. No i włos mało botaniczny, psiamać. Muskularne łapki i szczęka jak u komiksowego Batmana jednak nie wygrają.

Wszystko tutaj jest na opak: drzwi, które otwierają się do góry, niewidzialne konstrukcje — budynki, drogowskazy i ulice, które wciąż rzucają na wszystko cień przeszłości. Słyszę tupot setek stóp i dawny śmiech unoszący się wśród świergotu ptaków: miejsce to zbudowane jest ze wspomnień i echa. Nagle ogarnia mnie całkowite znużenie. Pokonałyśmy dopiero połowę ulicy, ale mój wcześniejszy zamiar, by obejrzeć cały teren, wydaje się teraz absurdalny. Blask słońca, powietrze i rozległa przestrzeń — to wszystko mnie przytłacza. Odwracam się — zbyt szybko i niezdarnie — po czym potykam się o kamienną płytę upstrzoną ptasimi odchodami i ląduję twarzą w ziemi.

Wiem, że to dziecinne i złośliwe, ale jakoś cieszy mnie Lenka robiąca klasycznego faceplanta w glebę.

— Lena! — Sara natychmiast przyskakuje do mnie i pomaga mi wstać. Przygryzłam sobie język i czuję w ustach metaliczny smak krwi. — Wszystko w porządku?

— Za chwilę dojdę do siebie — mówię z cichym jękiem. Siadam na kamieniu. Dociera do mnie, że nie wiem nawet, jaki dziś dzień ani miesiąc. — Którego dziś mamy? — pytam Sarę.

— Dwudziestego siódmego sierpnia — odpowiada, wciąż przypatrując mi się z troską.

Dwudziestego siódmego sierpnia. Opuściłam Portland dwudziestego pierwszego. Straciłam niemal tydzień w Głuszy, w tym miejscu, gdzie wszystko wywrócone jest do góry nogami. To nie jest mój świat. Mój świat rozciąga się wiele kilometrów stąd: świat, w którym drzwi prowadzą do pokoi, świat czystych białych ścian i cichego szumu lodówek, świat równych ulic i chodników bez dziur na każdym kroku.

Cóż, trzeba było wcześniej zacząć to kalkulować, a nie rzucać się na liściowłosego Adonisa bez głębszego pomyślunku. Ale o tym trąbimy przecież od dawna. Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz. To teraz śpij w kniei.

Czuję kolejne ukłucie bólu i zginam się wpół, łapiąc za kolana. Za niecały miesiąc Hana będzie po zabiegu. Alex był jedyny, który rozumiał tę rzeczywistość. Mógłby odbudować dla mnie tę zrujnowaną ulicę, zmienić ją w miejsce, gdzie panuje porządek i sens. Miał mnie przeprowadzić przez tę dzikość. Z nim wszystko byłoby dobrze.

Ehehehehehehehehehe. Szczerze wątpię. Poza tym jak się we wszystkim polega na facecie, do tego jeszcze tak durnym, to żadna przyszłość nie wygląda zbyt jaskrawo.

— Przynieść ci coś? — Głos dziewczyny jest niepewny.

— Nic mi nie będzie. — Z bólu z trudem cedzę słowa. — To tylko jedzenie. Nie jestem do niego przyzwyczajona.

Zaraz znowu zwymiotuję. Chowam głowę między kolanami i kaszlę, by z powrotem wdusić w siebie wstrząsający mną szloch. Sara jednak musiała się domyślić, ponieważ mówi bardzo cichym głosem:

— Z czasem się przyzwyczaisz.

I chyba nie mówi tylko o śniadaniu. Po tym nie pozostaje nam nic innego, jak zawrócić: zbombardowaną drogą, między odłamkami metalu błyszczącymi w wysokiej trawie jak przyczajony, czyhający na ofiarę wąż. Smutek to uczucie, jak gdyby się tonęło, jak gdyby grzebano cię w ziemi. Zanurzam się w wodzie, która ma płowy kolor rozkopanej gleby. Każdy oddech dusi. Nie ma niczego, czego można by się przytrzymać, niczego, w co można by się wbić pazurami. Nie ma wyjścia, trzeba odpuścić. Odpuścić. Poczuć wokół siebie ciężar, poczuć kurczenie się płuc, powoli narastające ciśnienie. Pozwolić sobie na to, by opaść głębiej. Nie ma nic, tylko dno. Nie ma nic, tylko smak metalu, echo dawnego życia i dni, które zlewają się w ciemność.

I tym górnolotnym fragmentem kończy się ta część WTEDY. W następnym odcinku powrócimy do wątku TERAZ i dowiemy się co nieco o nowym życiu Leny w Nowym Jorku.

Do zobaczenia!

Beige